آنفولانزا: تفاوت با سرماخوردگی و اهمیت واکسیناسیون
با شروع فصل سرما، بیماری‌های تنفسی شایع می‌شوند و اغلب تشخیص اینکه آیا علائم شما ناشی از یک سرماخوردگی ساده است یا آنفولانزا، می‌تواند دشوار باشد. در حالی که سرماخوردگی معمولاً یک بیماری خفیف است، آنفولانزا می‌تواند جدی‌تر بوده و منجر به عوارض خطرناکی شود. شناخت تفاوت‌های این دو بیماری و آگاهی از اهمیت واکسیناسیون آنفولانزا برای حفظ سلامت خود و اطرافیان حیاتی است.
آنفولانزا چیست؟
آنفولانزا، که معمولاً به آنفلوآنزا یا گریپ هم گفته می‌شود، یک بیماری تنفسی عفونی است که توسط ویروس‌های آنفولانزا ایجاد می‌شود. این ویروس‌ها مجاری تنفسی (بینی، گلو و ریه‌ها) را درگیر می‌کنند. آنفولانزا نسبت به سرماخوردگی جدی‌تر است و می‌تواند باعث بیماری شدید، بستری شدن در بیمارستان و حتی مرگ شود، به خصوص در گروه‌های پرخطر مانند کودکان خردسال، سالمندان، زنان باردار و افرادی با بیماری‌های مزمن.
تفاوت‌های کلیدی آنفولانزا و سرماخوردگی
سرماخوردگی و آنفولانزا هر دو بیماری تنفسی هستند و علائم مشابهی دارند، اما تفاوت‌های مهمی بین آن‌ها وجود دارد که به تشخیص کمک می‌کند:
شروع علائم
- آنفولانزا: علائم به طور ناگهانی و شدید شروع می‌شوند. ممکن است احساس کنید “یکدفعه مریض شدید”.
- سرماخوردگی: علائم به تدریج و معمولاً طی چند روز ظاهر می‌شوند.
شدت علائم
- آنفولانزا: علائم معمولاً شدیدتر از سرماخوردگی هستند. تب بالا، بدن درد شدید و خستگی مفرط از علائم شایع آنفولانزا هستند.
- سرماخوردگی: علائم خفیف‌تر هستند. تب در سرماخوردگی کمتر شایع است و اگر هم وجود داشته باشد، معمولاً خفیف است. بدن درد و خستگی نیز خفیف‌تر هستند یا اصلاً وجود ندارند.
تب
- آنفولانزا: تب بالا (معمولاً ۳۸ درجه سانتی‌گراد یا بالاتر) در آنفولانزا بسیار رایج است و می‌تواند برای چند روز ادامه داشته باشد.
- سرماخوردگی: تب در سرماخوردگی نادر است، به خصوص در بزرگسالان. اگر تب وجود داشته باشد، معمولاً پایین است.
بدن درد و خستگی
- آنفولانزا: بدن درد و خستگی (کوفتگی و ضعف شدید) از علائم بارز و شدید آنفولانزا هستند.
- سرماخوردگی: بدن درد و خستگی در سرماخوردگی خفیف هستند یا اصلاً وجود ندارند.
سایر علائم
علائمی مانند سرفه، گلودرد، آبریزش یا گرفتگی بینی می‌توانند هم در سرماخوردگی و هم در آنفولانزا وجود داشته باشند، اما ممکن است شدت یا زمان ظهور آن‌ها متفاوت باشد. برای مثال، سرفه در آنفولانزا اغلب خشک و شدیدتر است، در حالی که در سرماخوردگی ممکن است همراه با خلط باشد.
به طور خلاصه، در آنفولانزا معمولاً احساس بیماری کلی و ناتوانی بسیار شدیدتر از سرماخوردگی است.
چرا واکسیناسیون آنفولانزا اهمیت دارد؟
واکسیناسیون سالانه آنفولانزا مؤثرترین راه برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری و عوارض جدی آن است. اهمیت واکسن آنفولانزا را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
پیشگیری از ابتلا
واکسن آنفولانزا به بدن شما کمک می‌کند تا در برابر شایع‌ترین سویه‌های ویروس آنفولانزا که انتظار می‌رود در فصل جاری شایع شوند، آنتی‌بادی بسازد. این امر به شما در پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا کمک می‌کند.
کاهش شدت بیماری در صورت ابتلا
حتی اگر پس از واکسیناسیون به آنفولانزا مبتلا شوید، واکسن می‌تواند شدت بیماری را کاهش داده و علائم را خفیف‌تر کند. این به معنای کمتر شدن تب، بدن درد و خستگی و کوتاه‌تر شدن دوره بیماری است.
پیشگیری از عوارض جدی
آنفولانزا می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند ذات‌الریه (پنومونی)، برونشیت، عفونت سینوس و گوش، و تشدید بیماری‌های مزمن مانند نارسایی قلبی، دیابت و آسم شود. واکسیناسیون به طور قابل توجهی خطر بروز این عوارض جدی را کاهش می‌دهد.
حفاظت از اطرافیان (ایمنی جمعی)
وقتی شما واکسن آنفولانزا می‌زنید، نه تنها از خودتان محافظت می‌کنید، بلکه به ایجاد ایمنی در جامعه نیز کمک می‌کنید. این امر به خصوص برای محافظت از افرادی که نمی‌توانند واکسن بزنند (مانند نوزادان زیر ۶ ماه) یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند (مانند بیماران سرطانی یا افراد مسن) حیاتی است. هرچه افراد بیشتری واکسینه شوند، احتمال شیوع ویروس در جامعه کمتر می‌شود.
کاهش بار بر سیستم بهداشت و درمان
با کاهش تعداد مبتلایان به آنفولانزای شدید، بار بر روی بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و کادر درمان کاهش می‌یابد.
چه کسانی باید واکسن آنفولانزا بزنند؟
توصیه می‌شود که تقریباً تمام افراد ۶ ماه و بالاتر هر سال واکسن آنفولانزا را دریافت کنند، به خصوص افرادی که در معرض خطر بالای ابتلا به عوارض جدی آنفولانزا هستند، مانند:
- کودکان زیر ۵ سال (به خصوص زیر ۲ سال)
- سالمندان ۶۵ سال و بالاتر
- زنان باردار
- افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن (قلبی، ریوی، کلیوی، دیابت، چاقی شدید، نقص ایمنی)
- افراد ساکن در آسایشگاه‌ها و مراکز نگهداری
- کادر درمان و افرادی که در تماس نزدیک با گروه‌های پرخطر هستند.
توجه داشته باشید که ویروس‌های آنفولانزا هر سال تغییر می‌کنند، بنابراین لازم است هر سال واکسن آنفولانزا را دریافت کنید تا در برابر سویه‌های رایج آن فصل محافظت شوید.
درمان آنفولانزا
درمان آنفولانزا معمولاً بر تسکین علائم و کمک به بدن برای مبارزه با ویروس متمرکز است:
- استراحت کافی: به بدن اجازه دهید تا بهبود یابد.
- نوشیدن مایعات فراوان: برای جلوگیری از کم‌آبی بدن.
- داروهای ضد ویروس: در برخی موارد، به خصوص در افراد پرخطر یا مبتلا به بیماری شدید، پزشک ممکن است داروهای ضد ویروس آنفولانزا (مانند تامیفلو) تجویز کند. این داروها می‌توانند شدت و مدت بیماری را کاهش دهند، اما باید در اوایل شروع علائم مصرف شوند.
- داروهای بدون نسخه: برای تسکین علائمی مانند تب، بدن درد و سرفه می‌توان از داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کرد. قبل از مصرف این داروها با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائم آنفولانزای شدید دارید یا جزو گروه‌های پرخطر هستید، باید به پزشک مراجعه کنید. علائمی که نیاز به توجه پزشکی فوری دارند عبارتند از:
- تنگی نفس یا مشکل در تنفس
- درد یا فشار در قفسه سینه یا شکم
- سرگیجه ناگهانی
- گیجی
- استفراغ شدید یا مداوم
- بهبود علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا که سپس با تب و سرفه بدتر باز می‌گردند.
- علائم شبیه آنفولانزا در نوزادان (مانند مشکل در شیر خوردن یا تنفس).
سخن پایانی
آنفولانزا بیماری‌ای جدی‌تر از سرماخوردگی است که می‌تواند عوارض خطرناکی داشته باشد. بهترین راه محافظت از خود و دیگران در برابر این بیماری، واکسیناسیون سالانه آنفولانزا است. با آگاهی از تفاوت‌های آنفولانزا و سرماخوردگی و مراجعه به موقع به پزشک در صورت بروز علائم شدید، می‌توانید سلامت خود را در فصل آنفولانزا حفظ کنید.
سرماخوردگی: علائم، پیشگیری و درمان‌های خانگی
تب در کودکان: چه زمانی نگران شویم؟
بدون دیدگاه